Het gebeurde al wel bij uitzonderlijke gebeurtenissen, zoals een koninklijke begrafenis, een prinselijk huwelijk of een historische overwinning van de Rode Duivels, dat de kranten in ons land uitpakten met een speciale editie op zondag.

Maar de Vlaamse Uitgeversmaatschappij (Vum) brengt dit weekeind als eerste in Vlaanderen een volwaardige betalende zondagskrant op de markt:

Het Nieuwsblad op Zondag

. Concurrent De Persgroep (

Het Laatste Nieuws

) broedt op een gelijkaardig initiatief. En Roularta en Concentra overwegen het reclameblad

De Zondag

te ontwikkelen tot een heuse (gratis) krant.

De Vlaamse mediagroepen spelen daarmee in op een internationale trend. De zondagskranten zijn de jongste jaren inderdaad opnieuw in opmars. Groot-Brittannië heeft een lange traditie van zondagskranten, met kranten als de

Sunday Times, Sunday Telegraph,

en

The Independent on Sunday

. Maar de voorbije jaren doken zondagskranten ook op in landen als Duitsland (

Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung

), Zwitserland (

NZZ am Sonntag

) en Frankrijk (

Dimanche Ouest-France

).

Ook Franstalig België heeft al sinds 2000 een zondagskrant,

La DH du Dimanche

, een zondagse editie van

La Dernière Heure

. Eerder deze maand volgde de Waalse regionale krantengroep SudPresse dat voorbeeld met

La Gazette des Sport du Dimanche

.

En in Nederland heeft de grootste landelijke krant,

De Telegraaf

ook vergevorderde plannen. In 1992 mislukte daar nog het project van de

Krant op Zondag

.

De grootste hinderpaal voor een krant op zondag is de verspreiding ervan. Tot het begin van de jaren zestig verschenen nagenoeg alle Belgische kranten ook op zondag. Daar kwam een einde aan toen De Post met de bedeling op zondag stopte. Ook de meeste krantenwinkels zijn op zondag gesloten.

Maar de krantenuitgevers hebben een alternatief distributiekanaal ontdekt. Steeds meer kruideniers en kleine supermarkten zijn ook op zondag open. Bovendien is door het succes van

De Zondag

-- die een oplage haalt van 520.000 exemplaren -- gebleken dat de bakkers, waar de Belg op zondagochtend zijn verse pistolets en croissants komt halen, een interessant verkooppunt zijn.

Voor de krantenuitgevers is een krant op zondag één van de weinige mogelijkheden waarover ze beschikken om de markt waarin ze actief zijn, te vergroten en hun inkomsten te verhogen. Die mogelijkheden moeten ze benutten, want de krantenmarkt krimpt. De krantenverkoop in Vlaanderen is de voorbije twintig jaar met 8 procent gekrompen. Vandaag worden er dagelijks zowat 82.000 kranten minder aan de man gebracht dan in 1982. Dat komt onder meer door de heviger concurrentie van radio, televisie en Internet. Individuele krantentitels gaan nog wel vooruit, maar dat gaat altijd ten koste van een concurrent.

Als zondag echter ook een krantendag wordt, wordt de koek voor alle krantenuitgevers groter. Het exploiteren van een nieuwe, braakliggende markt is bovendien meestal gemakkelijker dan het afsnoepen van marktaandelen van een concurrent.

Volgens de uitgevers kan een zondagskrant een rendabel project zijn. Anders zouden ze er wellicht niet aan beginnen. De krantenbedrijven menen dat er voor zo'n initiatief voldoende interesse is van de lezers én van de adverteerders.

Nieuws is er op zaterdag even goed als op een andere dag in de week. Waarom dan geen kranten maken? Op zondag hebben de lezers bovendien meestal meer tijd om een krant te lezen dan op een weekdag. Dat maakt het product natuurlijk ook aantrekkelijk voor de adverteerders. Voor sommige krantenuitgevers speelt daarbij ook de overweging mee dat ze ook die manier ook het monopolie op zondag van de audiovisuele media kunnen doorbreken.

Toch ligt succes niet voor de hand. De Waalse krant

DH du Dimanche

verkoopt op zondag gemiddeld 40.000 exemplaren. Dat is maar de helft van de verkoop die

La Dernière Heure

op een gewone weekdag haalt, ondanks de afwezigheid van de concurrentie op zondag.

De zondagse krant moet dus goedkoper kunnen gemaakt worden dan de weekkranten. Dat is mogelijk, als het krantenbedrijf gebruik kan maken van schaalvoordelen die bestaan op het vlak van de redactie en de drukkerij. Met andere woorden: de uitgevers moeten niet zoveel bijkomende middelen inzetten om een extra krant te maken.

Langs de andere kant moeten ze er de lezers wel van overtuigen dat de zondagskrant een volwaardig product is en geen flauw afkooksel van de krant die zaterdag al in de kiosk lag. De zondagskrant moet dus ook wat extraatjes bevatten. En dat heeft toch wel een kostprijs.

Het evenwicht vinden tussen een goedkope productie en het afleveren van een volwaardige krant, is een moeilijke oefening. De voorbeelden van recente initiatieven in de buurlanden tonen aan dat een zondagskrant zeker geen jackpot is, geen mirakeloplossing voor krantenbedrijven die kampen met een afkalvende verkoop. Er is in continentaal Europa misschien wel een markt voor zondagskranten. Maar het zal tijd vergen om die te ontwikkelen.