Duşara
 | Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Duşara, Dusares olaraq da tərcümə olunur. İsalamdan öncə ərəblərin ibadət etdiyi tanrı həmçinin Nəbatilərin Petra və Mədain Saleh şəhərlərinin hamisi olan şərab tanrısıdır.
Etimologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Duşara, ilk olaraq dwsrʾ şəklində adını yazan epiqrafik Nəbati qaynaqlarından bəllidir , Nəbati yazısı yalnız samitləri ifadə edir. Klassik Yunan qaynaqlarında Δουσάρης ( Dousáres ) və Latın dilində Dusares olaraq qarşımıza çıxır . Əsil mənası mübahisəlidir, ancaq erkən dövr Müsəlman tarixçi İbn əl-Kəlbi , "Bütlər kitabı"ndaki adını Dhūl-Šarā ( ərəb. ذو الشرى) şəklində açıqlayır,ehtimal ki, "Şara"dan biri mənasını verir; Şara Ölü dənizin cənub-şərqində dağlıq bir ərazidir. Bu şərh doğrudursa Duşara adına uyğun bir çox müvafiq adlar olmalı idi, ancaq həm adın tam şəkli həm də şərhi mübahisəlidir.[1][2]
İbadət[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yunanıstan dövründə Zeus ilə əlaqələndirilirdi, çünki həm Nəbati panteonunun baş tanrısı həm də Dionis idi .
İtaliyanın qədim liman şəhəri olan Pozzuolidə Duşara üçün kilsə aşkar edilmişdir . Şəhər Yaxın Şərqlə ticarət üçün mühüm bir yerdə yerləşirdi və E.Ə. 1-ci əsrin ortalarında bir Nəbati varlığı olduğu bilinir.[3] Kült bir sıra xüsusiyyətlərini saxlayaraq Roma dövrünə qədər davam etdi və bəlkə də erkən İslam dövrünə kimi davam etdi.[4]
Bu tanrı b.e 9-cu əsrində müsəlman tarixçi tərəfindən qeyd edilmişdir. Hişam ibn əl-Kəlbi, Bütlərin Kitabında ( Kitab əl-Asnām )yazır ki, Əzddən olan Banu əl-Hərət ibn-Yaşkur ibn Mubaşşirin Düşara adlı bir bütü var idi.
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
Biblioqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Ibn al-Kalbī, The Book of Idols, Being a Translation from the Arabic of the Kitāb al-Asnām. Tr. and comm. Nabih Amin Faris (Princeton, Princeton University Press, 1952).
- Healey, John F., The Religion of the Nabataeans: A Conspectus (Leiden, Brill, 2001) (Religions in the Graeco-Roman World, 136).
- el-Khouri, Lamia; Johnson, David, "A New Nabataean Inscription from Wadi Mataha, Petra," Palestine Exploration Quarterly, 137,2 (2005), 169-174.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ F., Healey, John. The religion of the Nabataeans : a conspectus. Leiden. pp. 85–97. ISBN 9789004301481. OCLC 944920100.
- ↑ Lewis, B. (1991). The Encyclopaedia of Islam. Vol. II: C–G (New ed.). Leiden: Brill. pp. 246–247. ISBN 9004070265. OCLC 399624.
- ↑ AA.VV. Museo archeologico dei Campi Flegrei - Catalogo generale (vol. 2) - Pozzuoli, Electa Napoli 2008, pag. 60-63
- ↑ Peterson, Stephanie Bowers, "The Cult of Dushara and the Roman Annexation of Nabataea" (2006). Open Access Dissertations and Theses. Paper 5352.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Nabataean religion
- Kitab al-Asnam in the original Arabic (description on p. 5)
- Dhushara The Meaning of the Name
- "Solving the Enigma of Petra and the Nabataeans" Biblical Archaeology Review