Lladrad data

Mae lladrad data'n digwydd pan fo person neu bersonau'n dwyn gwybodaeth ddigidol (neu 'ddata'), yn aml pan fo ceidwad y gweinydd neu'r wefan yn esgeulus. Mae'n digwydd ar adegau oddi fewn i swyddfa'r cwmni neu'r sefydliad gan y staff eu hunain sydd â mynediad i ddata'r cwmni e.e. drwy ddefnyddio co bach, iPod, camera digidol, ffôn neu drwy i swyddog y cwmni ddanfon ebost iddo ef ei hun, gyda'r data fel atodiad. Gall y wybodaeth sy'n cael ei lladrata gynnwys fanylion personol a chyfrinachol iawn, fel cyfeiriadau, dyddiadau geni, cyfrineiriau cwsmeriaid y cwmni neu'r sefydliad.

Gall y cymelliad dros ladrata'r data fod yn amrywiol: dichell neu gasineb at y cwmni neu er mwyn elwa'n ariannol drwy werthu'r data er enghraifft neu er mwyn canu cloch, sef y weithred o ddatgelu'n gyhoeddus camymddygiad o fewn sefydliad. Mae'r weithred o ladrata data'n cael ei ystyried yn drosedd, er bod rhai cwmniau a sefydliadau'n honi bod canu cloch yn weithred bositif, ac mewn rhai amgylchiadau mae'r gyfraith yn amddiffyn y canwr cloch.

Enghreifftiau o ddwyn data

	Mawrth 2010	Hydref 2013	Chwefror/Mawrth 2014	Mehefin 2015	Awst 2015	Hydref 2015
Cwmni	Betfair	Adobe	eBay	JD Wetherspoon	Carphone Warehouse	Talk Talk
Logo
Cyfanswm cwsmeriaid	3,090,000	40,900,000	15 miliwn	657,000	2,490,000	157,000
Nodiadau	3 miliwn o ddefnyddenwau cwestiynau allweddol; 90,000 o fanylion banc	38 miliwn defnyddenwau cyfrineiriau; 2.9 miliwn enwau a rhifau cerdyn	Enwau a chyfeiriadau, dyddiadau geni, rhifau ffôn, ebyst a chyfrineiriau	Manylion llawn cwsmeriaid a gofresrodd er mwyn defnyddio'r we	2.4 miliwn o enwau a chyfeiriadau dyddiadau geni a manylion banc 90,000 o gwsmeriaid	Enwau, cyfeiriadau a dyddiadau geni gan gynnwys 15,656 o gwsmeriaid lle dygwyd eu manylion banc

Gweler hefyd

• Deep Throat, Mark Felt a sgandal Watergate
• Papurau'r Pentagon
• Edward Snowden
• Mordechai Vanunu
• WikiLeaks

Dolenni allanol

• USBs' Giant Sucking Sound
• Readers Weigh In: Is the IPod a Threat or a Scapegoat? Archifwyd 2007-05-02 yn y Peiriant Wayback.