խփել
Armenian edit
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [χəˈpʰel]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [χəˈpʰel]
Etymology 1 edit
Verb edit
խփել • (xpʿel)
- to hit, to strike
- Synonym: հարվածել (harvacel)
- to beat
- to shoot, to fire
- to attach, to fasten to
- to nail
- (card games) to cover
- (soccer) to score
Inflection edit
plain -el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | խփել (xpʿel) | imperfective converb | խփում (xpʿum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | խփվել (xpʿvel) | simultaneous converb | խփելիս (xpʿelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | խփել (xpʿel) | ||||
| aorist stem | խփ- (xpʿ-) | future converb I | խփելու (xpʿelu) | ||||
| resultative participle | խփած (xpʿac) | future converb II | խփելիք (xpʿelikʿ) | ||||
| subject participle | խփող (xpʿoġ) | connegative converb | խփի (xpʿi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խփում եմ (xpʿum em) | խփում ես (xpʿum es) | խփում է (xpʿum ē) | խփում ենք (xpʿum enkʿ) | խփում եք (xpʿum ekʿ) | խփում են (xpʿum en) | |
| past imperfective | խփում էի (xpʿum ēi) | խփում էիր (xpʿum ēir) | խփում էր (xpʿum ēr) | խփում էինք (xpʿum ēinkʿ) | խփում էիք (xpʿum ēikʿ) | խփում էին (xpʿum ēin) | |
| future | խփելու եմ (xpʿelu em) | խփելու ես (xpʿelu es) | խփելու է (xpʿelu ē) | խփելու ենք (xpʿelu enkʿ) | խփելու եք (xpʿelu ekʿ) | խփելու են (xpʿelu en) | |
| past future | խփելու էի (xpʿelu ēi) | խփելու էիր (xpʿelu ēir) | խփելու էր (xpʿelu ēr) | խփելու էինք (xpʿelu ēinkʿ) | խփելու էիք (xpʿelu ēikʿ) | խփելու էին (xpʿelu ēin) | |
| present perfect | խփել եմ (xpʿel em) | խփել ես (xpʿel es) | խփել է (xpʿel ē) | խփել ենք (xpʿel enkʿ) | խփել եք (xpʿel ekʿ) | խփել են (xpʿel en) | |
| pluperfect | խփել էի (xpʿel ēi) | խփել էիր (xpʿel ēir) | խփել էր (xpʿel ēr) | խփել էինք (xpʿel ēinkʿ) | խփել էիք (xpʿel ēikʿ) | խփել էին (xpʿel ēin) | |
| aorist (past perfective) | խփեցի, խփի* (xpʿecʿi, xpʿi*) | խփեցիր, խփիր* (xpʿecʿir, xpʿir*) | խփեց (xpʿecʿ) | խփեցինք, խփինք* (xpʿecʿinkʿ, xpʿinkʿ*) | խփեցիք, խփիք* (xpʿecʿikʿ, xpʿikʿ*) | խփեցին, խփին* (xpʿecʿin, xpʿin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խփեմ (xpʿem) | խփես (xpʿes) | խփի (xpʿi) | խփենք (xpʿenkʿ) | խփեք (xpʿekʿ) | խփեն (xpʿen) | |
| past | խփեի (xpʿei) | խփեիր (xpʿeir) | խփեր (xpʿer) | խփեինք (xpʿeinkʿ) | խփեիք (xpʿeikʿ) | խփեին (xpʿein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կխփեմ (kxpʿem) | կխփես (kxpʿes) | կխփի (kxpʿi) | կխփենք (kxpʿenkʿ) | կխփեք (kxpʿekʿ) | կխփեն (kxpʿen) | |
| past | կխփեի (kxpʿei) | կխփեիր (kxpʿeir) | կխփեր (kxpʿer) | կխփեինք (kxpʿeinkʿ) | կխփեիք (kxpʿeikʿ) | կխփեին (kxpʿein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | խփի՛ր, խփի՛* (xpʿír, xpʿí*) | — | — | խփե՛ք, խփեցե՛ք** (xpʿékʿ, xpʿecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
plain -el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չխփել (čʿxpʿel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չխփած (čʿxpʿac) | ||||||
| subject participle | չխփող (čʿxpʿoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ խփում (čʿem xpʿum) | չես խփում (čʿes xpʿum) | չի խփում (čʿi xpʿum) | չենք խփում (čʿenkʿ xpʿum) | չեք խփում (čʿekʿ xpʿum) | չեն խփում (čʿen xpʿum) | |
| past imperfective | չէի խփում (čʿēi xpʿum) | չէիր խփում (čʿēir xpʿum) | չէր խփում (čʿēr xpʿum) | չէինք խփում (čʿēinkʿ xpʿum) | չէիք խփում (čʿēikʿ xpʿum) | չէին խփում (čʿēin xpʿum) | |
| future | չեմ խփելու (čʿem xpʿelu) | չես խփելու (čʿes xpʿelu) | չի խփելու (čʿi xpʿelu) | չենք խփելու (čʿenkʿ xpʿelu) | չեք խփելու (čʿekʿ xpʿelu) | չեն խփելու (čʿen xpʿelu) | |
| past future | չէի խփելու (čʿēi xpʿelu) | չէիր խփելու (čʿēir xpʿelu) | չէր խփելու (čʿēr xpʿelu) | չէինք խփելու (čʿēinkʿ xpʿelu) | չէիք խփելու (čʿēikʿ xpʿelu) | չէին խփելու (čʿēin xpʿelu) | |
| present perfect | չեմ խփել (čʿem xpʿel) | չես խփել (čʿes xpʿel) | չի խփել (čʿi xpʿel) | չենք խփել (čʿenkʿ xpʿel) | չեք խփել (čʿekʿ xpʿel) | չեն խփել (čʿen xpʿel) | |
| pluperfect | չէի խփել (čʿēi xpʿel) | չէիր խփել (čʿēir xpʿel) | չէր խփել (čʿēr xpʿel) | չէինք խփել (čʿēinkʿ xpʿel) | չէիք խփել (čʿēikʿ xpʿel) | չէին խփել (čʿēin xpʿel) | |
| aorist (past perfective) | չխփեցի, չխփի* (čʿxpʿecʿi, čʿxpʿi*) | չխփեցիր, չխփիր* (čʿxpʿecʿir, čʿxpʿir*) | չխփեց (čʿxpʿecʿ) | չխփեցինք, չխփինք* (čʿxpʿecʿinkʿ, čʿxpʿinkʿ*) | չխփեցիք, չխփիք* (čʿxpʿecʿikʿ, čʿxpʿikʿ*) | չխփեցին, չխփին* (čʿxpʿecʿin, čʿxpʿin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չխփեմ (čʿxpʿem) | չխփես (čʿxpʿes) | չխփի (čʿxpʿi) | չխփենք (čʿxpʿenkʿ) | չխփեք (čʿxpʿekʿ) | չխփեն (čʿxpʿen) | |
| past | չխփեի (čʿxpʿei) | չխփեիր (čʿxpʿeir) | չխփեր (čʿxpʿer) | չխփեինք (čʿxpʿeinkʿ) | չխփեիք (čʿxpʿeikʿ) | չխփեին (čʿxpʿein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ խփի (čʿem xpʿi) | չես խփի (čʿes xpʿi) | չի խփի (čʿi xpʿi) | չենք խփի (čʿenkʿ xpʿi) | չեք խփի (čʿekʿ xpʿi) | չեն խփի (čʿen xpʿi) | |
| past | չէի խփի (čʿēi xpʿi) | չէիր խփի (čʿēir xpʿi) | չէր խփի (čʿēr xpʿi) | չէինք խփի (čʿēinkʿ xpʿi) | չէիք խփի (čʿēikʿ xpʿi) | չէին խփի (čʿēin xpʿi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ խփիր, մի՛ խփի* (mí xpʿir, mí xpʿi*) | — | — | մի՛ խփեք, մի՛ խփեցեք** (mí xpʿekʿ, mí xpʿecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խփել (xpʿel) | |||
| dative | խփելու (xpʿelu) | |||
| ablative | խփելուց (xpʿelucʿ) | |||
| instrumental | խփելով (xpʿelov) | |||
| locative | խփելում (xpʿelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | խփելը/խփելն (xpʿelə/xpʿeln) | |||
| dative | խփելուն (xpʿelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խփելս (xpʿels) | |||
| dative | խփելուս (xpʿelus) | |||
| ablative | խփելուցս (xpʿelucʿs) | |||
| instrumental | խփելովս (xpʿelovs) | |||
| locative | խփելումս (xpʿelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խփելդ (xpʿeld) | |||
| dative | խփելուդ (xpʿelud) | |||
| ablative | խփելուցդ (xpʿelucʿd) | |||
| instrumental | խփելովդ (xpʿelovd) | |||
| locative | խփելումդ (xpʿelumd) | |||
Derived terms edit
Etymology 2 edit
From Old Armenian խփեմ (xpʿem).
Verb edit
խփել • (xpʿel)
- (dialectal, transitive) to shut; to close; to cover
Inflection edit
plain -el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | խփել (xpʿel) | imperfective converb | խփում (xpʿum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | խփվել (xpʿvel) | simultaneous converb | խփելիս (xpʿelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | խփել (xpʿel) | ||||
| aorist stem | խփ- (xpʿ-) | future converb I | խփելու (xpʿelu) | ||||
| resultative participle | խփած (xpʿac) | future converb II | խփելիք (xpʿelikʿ) | ||||
| subject participle | խփող (xpʿoġ) | connegative converb | խփի (xpʿi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խփում եմ (xpʿum em) | խփում ես (xpʿum es) | խփում է (xpʿum ē) | խփում ենք (xpʿum enkʿ) | խփում եք (xpʿum ekʿ) | խփում են (xpʿum en) | |
| past imperfective | խփում էի (xpʿum ēi) | խփում էիր (xpʿum ēir) | խփում էր (xpʿum ēr) | խփում էինք (xpʿum ēinkʿ) | խփում էիք (xpʿum ēikʿ) | խփում էին (xpʿum ēin) | |
| future | խփելու եմ (xpʿelu em) | խփելու ես (xpʿelu es) | խփելու է (xpʿelu ē) | խփելու ենք (xpʿelu enkʿ) | խփելու եք (xpʿelu ekʿ) | խփելու են (xpʿelu en) | |
| past future | խփելու էի (xpʿelu ēi) | խփելու էիր (xpʿelu ēir) | խփելու էր (xpʿelu ēr) | խփելու էինք (xpʿelu ēinkʿ) | խփելու էիք (xpʿelu ēikʿ) | խփելու էին (xpʿelu ēin) | |
| present perfect | խփել եմ (xpʿel em) | խփել ես (xpʿel es) | խփել է (xpʿel ē) | խփել ենք (xpʿel enkʿ) | խփել եք (xpʿel ekʿ) | խփել են (xpʿel en) | |
| pluperfect | խփել էի (xpʿel ēi) | խփել էիր (xpʿel ēir) | խփել էր (xpʿel ēr) | խփել էինք (xpʿel ēinkʿ) | խփել էիք (xpʿel ēikʿ) | խփել էին (xpʿel ēin) | |
| aorist (past perfective) | խփեցի, խփի* (xpʿecʿi, xpʿi*) | խփեցիր, խփիր* (xpʿecʿir, xpʿir*) | խփեց (xpʿecʿ) | խփեցինք, խփինք* (xpʿecʿinkʿ, xpʿinkʿ*) | խփեցիք, խփիք* (xpʿecʿikʿ, xpʿikʿ*) | խփեցին, խփին* (xpʿecʿin, xpʿin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խփեմ (xpʿem) | խփես (xpʿes) | խփի (xpʿi) | խփենք (xpʿenkʿ) | խփեք (xpʿekʿ) | խփեն (xpʿen) | |
| past | խփեի (xpʿei) | խփեիր (xpʿeir) | խփեր (xpʿer) | խփեինք (xpʿeinkʿ) | խփեիք (xpʿeikʿ) | խփեին (xpʿein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կխփեմ (kxpʿem) | կխփես (kxpʿes) | կխփի (kxpʿi) | կխփենք (kxpʿenkʿ) | կխփեք (kxpʿekʿ) | կխփեն (kxpʿen) | |
| past | կխփեի (kxpʿei) | կխփեիր (kxpʿeir) | կխփեր (kxpʿer) | կխփեինք (kxpʿeinkʿ) | կխփեիք (kxpʿeikʿ) | կխփեին (kxpʿein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | խփի՛ր, խփի՛* (xpʿír, xpʿí*) | — | — | խփե՛ք, խփեցե՛ք** (xpʿékʿ, xpʿecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
plain -el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չխփել (čʿxpʿel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չխփած (čʿxpʿac) | ||||||
| subject participle | չխփող (čʿxpʿoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ խփում (čʿem xpʿum) | չես խփում (čʿes xpʿum) | չի խփում (čʿi xpʿum) | չենք խփում (čʿenkʿ xpʿum) | չեք խփում (čʿekʿ xpʿum) | չեն խփում (čʿen xpʿum) | |
| past imperfective | չէի խփում (čʿēi xpʿum) | չէիր խփում (čʿēir xpʿum) | չէր խփում (čʿēr xpʿum) | չէինք խփում (čʿēinkʿ xpʿum) | չէիք խփում (čʿēikʿ xpʿum) | չէին խփում (čʿēin xpʿum) | |
| future | չեմ խփելու (čʿem xpʿelu) | չես խփելու (čʿes xpʿelu) | չի խփելու (čʿi xpʿelu) | չենք խփելու (čʿenkʿ xpʿelu) | չեք խփելու (čʿekʿ xpʿelu) | չեն խփելու (čʿen xpʿelu) | |
| past future | չէի խփելու (čʿēi xpʿelu) | չէիր խփելու (čʿēir xpʿelu) | չէր խփելու (čʿēr xpʿelu) | չէինք խփելու (čʿēinkʿ xpʿelu) | չէիք խփելու (čʿēikʿ xpʿelu) | չէին խփելու (čʿēin xpʿelu) | |
| present perfect | չեմ խփել (čʿem xpʿel) | չես խփել (čʿes xpʿel) | չի խփել (čʿi xpʿel) | չենք խփել (čʿenkʿ xpʿel) | չեք խփել (čʿekʿ xpʿel) | չեն խփել (čʿen xpʿel) | |
| pluperfect | չէի խփել (čʿēi xpʿel) | չէիր խփել (čʿēir xpʿel) | չէր խփել (čʿēr xpʿel) | չէինք խփել (čʿēinkʿ xpʿel) | չէիք խփել (čʿēikʿ xpʿel) | չէին խփել (čʿēin xpʿel) | |
| aorist (past perfective) | չխփեցի, չխփի* (čʿxpʿecʿi, čʿxpʿi*) | չխփեցիր, չխփիր* (čʿxpʿecʿir, čʿxpʿir*) | չխփեց (čʿxpʿecʿ) | չխփեցինք, չխփինք* (čʿxpʿecʿinkʿ, čʿxpʿinkʿ*) | չխփեցիք, չխփիք* (čʿxpʿecʿikʿ, čʿxpʿikʿ*) | չխփեցին, չխփին* (čʿxpʿecʿin, čʿxpʿin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չխփեմ (čʿxpʿem) | չխփես (čʿxpʿes) | չխփի (čʿxpʿi) | չխփենք (čʿxpʿenkʿ) | չխփեք (čʿxpʿekʿ) | չխփեն (čʿxpʿen) | |
| past | չխփեի (čʿxpʿei) | չխփեիր (čʿxpʿeir) | չխփեր (čʿxpʿer) | չխփեինք (čʿxpʿeinkʿ) | չխփեիք (čʿxpʿeikʿ) | չխփեին (čʿxpʿein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ խփի (čʿem xpʿi) | չես խփի (čʿes xpʿi) | չի խփի (čʿi xpʿi) | չենք խփի (čʿenkʿ xpʿi) | չեք խփի (čʿekʿ xpʿi) | չեն խփի (čʿen xpʿi) | |
| past | չէի խփի (čʿēi xpʿi) | չէիր խփի (čʿēir xpʿi) | չէր խփի (čʿēr xpʿi) | չէինք խփի (čʿēinkʿ xpʿi) | չէիք խփի (čʿēikʿ xpʿi) | չէին խփի (čʿēin xpʿi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ խփիր, մի՛ խփի* (mí xpʿir, mí xpʿi*) | — | — | մի՛ խփեք, մի՛ խփեցեք** (mí xpʿekʿ, mí xpʿecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խփել (xpʿel) | |||
| dative | խփելու (xpʿelu) | |||
| ablative | խփելուց (xpʿelucʿ) | |||
| instrumental | խփելով (xpʿelov) | |||
| locative | խփելում (xpʿelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | խփելը/խփելն (xpʿelə/xpʿeln) | |||
| dative | խփելուն (xpʿelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խփելս (xpʿels) | |||
| dative | խփելուս (xpʿelus) | |||
| ablative | խփելուցս (xpʿelucʿs) | |||
| instrumental | խփելովս (xpʿelovs) | |||
| locative | խփելումս (xpʿelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խփելդ (xpʿeld) | |||
| dative | խփելուդ (xpʿelud) | |||
| ablative | խփելուցդ (xpʿelucʿd) | |||
| instrumental | խփելովդ (xpʿelovd) | |||
| locative | խփելումդ (xpʿelumd) | |||
Old Armenian edit
Verb edit
խփել • (xpʿel)
- infinitive of խփեմ (xpʿem)