robota

See also: Robotă, robotą, robòta, robotă, and robotā

Czech

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈrobota]

Etymology 1

Inherited from Old Czech robota, from Proto-Slavic *orbota. By surface analysis, robit +‎ -ota. Cognate with German Arbeit, Dutch arbeid, and Middle English arveth (“difficult; hard”).

Noun

robota f

1. serfdom, villeinage
2. corvee
3. (colloquial, usually derogatory) any arduous work; drudgery, grind, slog

Declension

Declension of robota (hard feminine)

	singular	plural
nominative	robota	roboty
genitive	roboty	robot
dative	robotě	robotám
accusative	robotu	roboty
vocative	roboto	roboty
locative	robotě	robotách
instrumental	robotou	robotami

Derived terms

• robot
• robotník
• robotovat

 

See also

• rob m

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

robota

1. genitive/accusative singular of robot

Further reading

• robota in Příruční slovník jazyka českého, 1935–1957
• robota in Slovník spisovného jazyka českého, 1960–1971, 1989
• robota in Internetová jazyková příručka

Esperanto

Etymology

From roboto +‎ -a.

Pronunciation

• IPA^(key): [roˈbota]
• Rhymes: -ota
• Hyphenation: ro‧bo‧ta

Adjective

robota (accusative singular robotan, plural robotaj, accusative plural robotajn)

1. robotic

Related terms

• robote (“robotically”)
• roboto (“robot”)

Latvian

Noun

robota m

1. genitive singular of robots

Old Czech

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *orbota. By surface analysis, robiti +‎ -ota.

Pronunciation

• IPA^(key): (13^th CE) /ˈrobota/
• IPA^(key): (15^th CE) /ˈrobota/

Noun

robota f

1. servitude, enslavement
2. hard work
3. difficulty

Declension

Declension of robota (hard a-stem)

	singular	dual	plural
nominative	robota	robotě	roboty
genitive	roboty	robotú	robot
dative	robotě	robotama	robotám
accusative	robotu	robotě	roboty
vocative	roboto	robotě	roboty
locative	robotě	robotú	robotách
instrumental	robotú	robotama	robotami

This table shows the most common forms around the 13th century.
See also Appendix:Old Czech nouns and Appendix:Old Czech pronunciation.

Descendants

• Czech: robota

References

• Jan Gebauer (1903–1916) “robota”, in Slovník staročeský (in Czech), Prague: Česká grafická společnost "unie", Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *orbota. By surface analysis, robić +‎ -ota. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /rɔbɔta/
• IPA^(key): (15^th CE) /rɔbɔta/

Noun

robota f

1. work; physical labor (act of working)

   Synonym: praca

   • Beginning of the 15th century, Kazania gnieźnieńskie‎^[2], page gl. 154b:

     Gakocz vibiragø mødrzy ludze dobre rzemeslniky ku robocze sicut eligi solent artifices ad operandum

     [Jakoć wybirają mądrzy ludzie dobre rzemieślniki ku robocie sicut eligi solent artifices ad operandum]

2. way of performing something
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[3], page 159:

     Suknya myal chytrey roboty, ktorąsch yemv byla dzyevycza Marya vtkala (fuit inconsutilis tunica, subtili arte facta per Mariam opere textili)

     [Suknią miał chytrej roboty, ktorąż jemu była dziewica Maryja utkała (fuit inconsutilis tunica, subtili arte facta per Mariam opere textili)]

3. toil
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXV, page 158:

     Tribulacio tua trud, robotha

     [Tribulacio tua trud, robota]

4. work (result or product of work)
   • 1950 [1456], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 997:

     Jako ja nye pobral Janovy robothi, slowye chrostv, gwalthem, czsso Nicolaus kmetho rambyl

     [Jako ja nie pobrał Janowi roboty, słowie chrostu, gwałtem, cso Nicolaus kmetho rąbił]

5. payment for work
   • 1950 [1487], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1615:

     Jakom ya nye kazal ssobye kmeczem gych robycz gwaltem anym gych vmnyeschil w robothach yako pol kopy

     [Jakom ja nie kazał sobie kmieciem jich robić gwałtem anim jich umnieszył w robotach jako poł kopy]

6. place of work
   • 1950 [1472], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 2968:

     Nye szegnalem Sczepana sz robothi gego, gegdy ogrodek grodzyl dla vzithkv sszwoyego

     [Nie zegnałem Szczepana s roboty jego, kiegdy ogrodek grodził dla użytku swojego]

7. behavior, conduction
8. trying, effort; zeal; care
   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 93, 4:

     Kto szye podeymye czesznego vrzadv, ... ten mvsy myecz robotha y troszką (hic labores et curas habere opportet), aby ten vrzad dobrze y czeszno dzyerzal

     [Kto sie podejmie czesnego urzędu, ... ten musi mieć robotę i troskę (hic labores et curas habere opportet), aby ten urząd dobrze i czesno dzierżał]

9. serfdom labor for a feudal lord
   • 1950 [1498], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1808:

     Jakom ya nye wrzuczyl sza gwaltem... w dzerzawa... anym przyczyskal kmyeczy yego ku robocze

     [Jakom ja nie wrzucił się gwałtem... w dzierżawę... anim przyciskał kmieci jego ku robocie]

10. slavery
    • 1930 [Fifteenth century], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[4], 13, 3:

      Pomnyczye na ten to dzen, w ktoriszczye wyszly s Egipta a z domu roboti (de domo servitutis)

      [Pomnicie na ten to dzień, w ktoryście wyszli s Ejipta a z domu roboty (de domo servitutis)]

Derived terms

adjectives

• robotliwy
• robotny

 

nouns

• niewarunkowa robota
• robociądz
• robota ciesielska
• robotnica
• robotnik

 

verbs

• robotawać impf
• robotować impf
• siedzieć na robocie impf

 

Related terms

adjectives

• robotujący

 

nouns

• robotowanie

 

verbs

• robić impf

 

Descendants

• Polish: robota
• Silesian: robota

References

• Boryś, Wiesław (2005) “robota”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “robota”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “robota”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “robota”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /rɔˈbɔ.ta/
• (Middle Polish) IPA^(key): /rɔˈbɔ.ta/

• Audio 1

  (file)

• Audio 2

  (file)

• Rhymes: -ɔta
• Syllabification: ro‧bo‧ta

Etymology 1

Inherited from Old Polish robota. By surface analysis, robić +‎ -ota.

Noun

robota f (diminutive robótka)

1. (colloquial) work (sustained effort to overcome obstacles and achieve a result)

   Synonym: praca

2. (colloquial) job (economic role for which a person is paid)

   Synonym: praca

3. (colloquial) workplace (place where a job is carried out)

   Synonym: praca

4. (colloquial) job (result of someone's actions)

   Synonyms: owoc, praca, wytwór

5. (colloquial) work, doing (manner of performing something)
6. (in the plural) works (collective effort aimed at accomplishing some goal)
7. (in the plural) works (construction)

   Synonym: prace ręczne

8. (obsolete) need (necessity to do something)

   Synonym: potrzeba

9. (obsolete) fermentation

   Synonym: fermentacja

10. (obsolete, beekeeping) honey and wax
11. (Middle Polish) serfdom

    Synonym: pańszczyzna

12. (Middle Polish) effort; diligence

Declension

Declension of robota

	singular	plural
nominative	robota	roboty
genitive	roboty	robót
dative	robocie	robotom
accusative	robotę	roboty
instrumental	robotą	robotami
locative	robocie	robotach
vocative	roboto	roboty

Derived terms

adjectives

• roboczy
• robotny

 

interjections

• i po robocie

 

nouns

• bezrobocie
• brudna robota
• czarna robota
• koronkowa robota
• krecia robota
• mokra robota
• robociarz
• robocizna
• robota głupiego
• robotnica
• robotnik
• roboty przymusowe

 

proverbs

• robota nie zając, nie ucieknie

 

verbs

• być w robocie impf
• mieć pełne ręce roboty impf
• mieć roboty po łokcie impf
• nie mieć nic do roboty impf
• robota pali się w rękach impf

 

Related terms

adjectives

• antyrobotniczy
• bezrobotny
• robociarski
• robotniczy

 

adverbs

• roboczo

 

nouns

• roboczodniówka
• roboczogodzina
• robot
• robotka
• robotność
• robotyzacja
• robótka

 

verbs

• robić impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), robota is one of the most used words in Polish, appearing 5 times in scientific texts, 19 times in news, 40 times in essays, 33 times in fiction, and 42 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 139 times, making it the 430th most common word in a corpus of 500,000 words.

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

robota m animal

1. inflection of robot:
   1. genitive singular
   2. accusative singular

Further reading

• robota in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• robota in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “robota”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ROBOTA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2017 October 11
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “robota”, in Słownik języka polskiego‎^[5]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “robota”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[6]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “robota”, in Słownik języka polskiego‎^[7] (in Polish), volume 5, Warsaw, page 541
• robota in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “robota”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish robota. By surface analysis, robić +‎ -ota.

Pronunciation

• IPA^(key): /rɔˈbɔta/
• Rhymes: -ɔta
• Syllabification: ro‧bo‧ta

Noun

robota f

1. work (sustained effort to overcome obstacles and achieve a result)

   Synonym: prŏca

2. job (economic role for which a person is paid)

   Synonym: prŏca

3. workplace (place where a job is carried out)

   Synonym: prŏca

4. job (result of someone's actions)

   Synonyms: dzieło, prŏca, utwōr

Declension

Declension of robota

	singular	plural
nominative	robota	roboty
genitive	roboty	robōt
dative	robocie	robotōm
accusative	robotã	roboty
instrumental	robotōm	robotami/robotōma
locative	robocie	robotach
vocative	roboto	roboty

Derived terms

adjectives

• robotny

 

nouns

• robotniczka
• robotnik

 

Related terms

nouns

• robot
• robotrōnika
• robotyka
• robotyzacyjŏ

 

verbs

• robić impf

 

Descendants

• → East Central German: roboten

Further reading

• robota in dykcjonorz.eu
• robota in silling.org

Slovak

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *orbota. By surface analysis, robiť +‎ -ota.

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈrɔbɔta]

Noun

robota f (declension pattern of žena)

1. work (effort)

   Synonym: práca

2. work, job, employment

   Synonyms: práca, zamestnanie

Declension

Declension of robota

	singular	plural
nominative	robota	roboty
genitive	roboty	robôt
dative	robote	robotám
accusative	robotu	roboty
locative	robote	robotách
instrumental	robotou	robotami

Related terms

• robiť
• robot
• robotník

Further reading

• “robota”, in Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak), https://slovnik.juls.savba.sk, 2024

Swahili

Etymology

Borrowed from Arabic رَبْطَة (rabṭa).

Pronunciation

• Audio (Kenya)

  (file)

Noun

robota (needs class)

1. bale