Rebision manipud idi 22:34, 4 Disiembre 2021 urnosen Martin Macha 2111 (tungtungan \| aramid) 199 edits No edit summary Et-etiketa: Urnos ti mobile Urnos ti web ti mobile ← Nadadaan nga urnos		Rebision manipud idi 16:01, 8 Disiembre 2021 urnosen ibabawi Lam-ang (tungtungan \| aramid) Dagiti administrador ti interface, Dagiti administrador 182,014 edits m Nagsimpa iti panangiletra/gramatika Barbaro nga urnos →
Linia 8: \| image_coat = Coat of arms of the Czech Republic.svg \| image_map = EU-Czechia.svg \| map_caption = {{~~map_caption~~map caption \|location_color=nangisit a berde\|region=Europa \|region_color=nangisit a kolordapo \|subregion=ti Kappon ti Europa\|subregion_color=berde \|legend=EU-Czechia.svg}} \| national_motto = {{patubo nga insasao\|cs\|"[[Umartapto ti Kinapudno\|Pravda vítězí]]"\|italics=off}}<br />{{small\|"Umartapto ti Kinapudno"}} \| national_anthem = {{patubo nga insasao\|cs\|[[Kde domov můj?]]\|nolink=yes}}<br />{{small\|''Ayan kadi ti balayko?''}} {{lower\|0.2em\|<sup>a</sup>}}<br />[[Papeles:Czech anthem.ogg\|center]] \| official_languages = [[Pagsasao a Tseko\|Tseko]]<ref>{{cite web \|url=http://www.czech.cz/en/67019-czech-language \|title=Pagsasao a Tseka \|work=Republika a Tseka – Opisial a website \|publisher=~~[[Ministro ti Ganganaet a Pannakibiang (Republika a Tseka)\|~~Ministro ti Ganganaet a Pannakibiang iti Tseka a Repbublika]] \|accessdate=14 Nobiembre 2011}}</ref> \| languages_type = Dagiti opisial a mabigbigan<br />[[minoridad a pagsasao]]<ref name="languages">Dagiti umili a tagikua dagiti minoridad, a tradisional ken iti napaut a batayan ket agnanaed iti kaunegan ti Tseka a Republika, ket addaanda ti karbengan nga agusar ti kabukbukodanda a pagsasao iti pannakisinnarita kadagiti agturturay kadagiti sanguanan ti korte ti linteg (para iti listaan dagiti mabigbigan a minoridad kitaen ti [http://www.vlada.cz/en/pracovni-a-poradni-organy-vlady/rnm/historie-a-soucasnost-rady-en-16666/ Annuroten dagiti Nailian a Minoridad iti Gobierno ti Tseka a Republika]). Ti artikulo 25 iti Tseka a [[Dokumento ti Linteg ti Kammasapulan kakarbengan ken dagiti Batayan a Wayawaya]] mangisigurado ti karbengan dagiti nailian ken etniko a minorodad para iti edukasion ken ti pannakisinnarita kadagiti agturturay iti kabukbukodanda a pagsasao. Tignay Blng. 500/2004 Coll. (''Ti Administratino nga Alagaden'') iti parapona iti 16 (4) (''Pamay-an a Pagsasao'') ket mangisigurado, a ti maysa nga umili ti Tseka a Republika, a tagikua ti nailian wenno etniko a minoridad, a tradisional ken iti kapautan nga agnanaed iti kaunegan ti teritorio ti Republika a Tseka, ket addaan tiiti karbengan nga agyebkas iti maysa nga administratibo nga ahensia ken ken makapan iti daytoy iti pagsasao iti minorodad. Iti kaso a ti maysa nga administratibo na ahensia ket awan ti empleado a makaammo ti pagsasao, ti ahensia ket akinrebbeng a mangala ti agipatpatarus a ti ahensia ket isu ti agbayad. Segun ti Tignay Blng. 273/2001 (''Maipanggep Kadagiti Karbengan dagiti Kameng dagiti Minoridad'') parapo 9 (''Ti karbengan a mangusar ti pagsasao iti nailian a minoridad iti panangirebbeng kadagiti agturturay ken iti sanguanan dagiti korte ti linteg'') ti isu met laeng ket maipakat pay para kadagiti kameng dagiti nailian a minoridad iti sanguanan dagiti korte ti linteg .</ref><ref>Ti pagsasao nga Eslobako ket mabalin a maipanunotan nga opisial a pagsasao ti Republika a Tseka babaen dagiti naisangsangayan a kabanagan, a naipalpalawag babaen dagiti nadumaduma a linteg –a kas ti linteg 500/2004, 337/1992. Taudan: http://portal.gov.cz. Cited: "Například Správní řád (zákon č. 500/2004 Sb.) stanovuje: "V řízení se jedná a písemnosti se vyhotovují v českém jazyce. Účastníci řízení mohou jednat a písemnosti mohou být předkládány i v jazyce slovenském..." (§ 16, odstavec 1). Zákon o správě daní a poplatků (337/1992 Sb.) „Úřední jazyk: Před správcem daně se jedná v jazyce českém nebo slovenském. Veškerá písemná podání se předkládají v češtině nebo slovenštině..." (§  3, odstavec 1). http://portal.gov.cz</ref> \| languages = {{hlist \|[[Pagsasao nga Eslobako\|Eslobako]] \|[[Pagsasao nga Aleman\|Aleman]] \|[[Pagsasao a Polako\|Polako]]\|[[Pagsasao a Bulgaro\|Bulgaro]] \|[[Pagsasao a Kroata\|Kroata]] \|[[Pagsasao a Griego\|Griego]] \|[[Pagsasao a Hungaro\|Hungaro]] \|[[Pagsasao a Romani\|Romani]] \|[[Pagsasao a Ruso\|Ruso]] \|[[Pagsasao a Rusyn\|Rusyn]]\|[[Pagsasao a Serbio\|Serbio]] \|[[Pagsasao nga Ukraniano\|Ukraniano]]}} \| demonym = ~~[[Czechs\|Czech]]~~Tseko \| ethnic_groups = {{Unbulleted list \| 63.7% [[Tattao a ~~Tseka~~Tseko\|~~Tseka~~Tseko]] \| 4.9% [[Morabo (~~etniko~~grupo ati ~~grupo~~etniko)\|Morabo]] \| 1.4% [[Tattao nga Eslobako\|Eslobako]] \| 29.9% ~~[[Dagiti demograpiko iti Republika a Tseka#Dagiti opisial a mabigbigan a minoridad\|~~dadduma pay a saan a nainaganan]] }} \| ethnic_groups_year = 2011<ref>{{iti sao\|cs}} [http://www.czso.cz/sldb2011/redakce.nsf/i/predbezne_vysledky_scitani_lidu_domu_a_bytu_2011 ČSÚ – ~~Tseka nga~~ Opisina ti Estadistika ti Tseka]. Czso.cz. Naala idi 12 Agosto 2012.</ref> \| religion = {{Unbulleted list\|80% Saan a naibagbaga wenno saan a relihioso\|10.3% [[Katoliko a Simbaan\|Romano Katoliko]]}} \| capital = [[Prague\|Prague {{small\|(''Praha'')}}]] Linia 43: \| established_date3 = 28 Oktubre 1918 \| established_event4 = [[Sosialista a Republika a Tseka]] \| established_date4 = 1 ~~Enero1969~~Enero 1969 \| established_event5 = [[Pannakatunaw ti Czechoslovakia\|Republika a Tseka]] \| established_date5 = 1 Enero 1993 Linia 50: \| area_sq_mi = 30,450 <!--Saan nga ikkaten [[WP:MOSNUM]]--> \| percent_water = 2 \| population_estimate = 10,701,777<ref>{{cite web \|title=Population of Municipalities – 1 January 2021\|url=https://www.czso.cz/csu/czso/population-of-municipalities-1-january-2021\|publisher=[[Czech Statistical Office]]\|date=4 ~~December~~Disiembre 2021}}</ref> \| population_estimate_year = 2021 \| population_estimate_rank = Maika-86 Linia 59: \| population_density_rank = Maika-84 \| GDP_PPP_year = 2021 \| GDP_PPP = $432.346 ~~billion~~bilion<ref name="IMFWEOCZ">{{cite web \|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=36&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=935&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= \|title=World Economic Outlook Database, October 2019 \|publisher=[[International Monetary Fund]] \|website=IMF.org \|access-date=4 ~~December~~Disiembre 2021}}</ref> \| GDP_PPP_rank = \| GDP_PPP_per_capita = $40,585<ref name="IMFWEOCZ" /> \| GDP_PPP_per_capita_rank = \| GDP_nominal = $261.732 ~~billion~~bilion<ref name="IMFWEOCZ" /> \| GDP_nominal_rank = \| GDP_nominal_year = 2020 \| GDP_nominal_per_capita = $24,569<ref name="IMFWEOCZ" /> \| GDP_nominal_per_capita_rank = \| Gini_year = 2019 Linia 76: \| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> \| HDI = 0.900 <!--number only--> \| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite web\|url=http://hdr.undp.org/en/content/latest-human-development-index-ranking\|title=Human Development Report 2020\|language=en\|publisher=[[United Nations Development Programme]]\|date=10 ~~December~~Disiembre 2019\|access-date=10 ~~December~~Disiembre 2019\|format=PDF}}</ref> \| HDI_rank = Maika-27 \| currency = [[~~Tseka~~Koruna ati ~~koruna~~Tseka]] \| currency_code = CZK \| time_zone = [[Oras ti Tengnga nga Europa\|CET]] Linia 85: \| utc_offset_DST = +2 \| drives_on = kanawan \| calling_code = ~~[[Dagiti numero ti telepono ti Republika a Tseka\|~~+420]]<sup>b</sup> \| cctld = [[.cz]]<sup>c</sup> \| footnote_a = Ti [[Retoriko a salusod\|saludsod ket retoriko]], a mangipalplatiing ti "dagiti a luglugar a nakaisangladan ti pagiliak". Linia 92: }} Ti '''Republika a Tseka''' ({{IPAc-en\|audio=en-us-Czech Republic.ogg\|ˈ\|tʃ\|ɛ\|k}} {{respell\|CHEK\|'}};<ref>[http://www.oed.com/ ~~Inggles~~Ingles a Diksionario ti Oxford], maikadua nga edision, Unibersidad ti Oxford a Pagmalditan, 1989.</ref> {{lang-cs\|Česká republika}}, {{IPA-cs\|ˈtʃɛskaː ˈrɛpuˌblɪka\|pron\|Cs-Ceska Republika.oga}}, ababa a porma ti ''Česko'' {{IPA-cs\|ˈtʃɛsko}}), ket maysa a [[napalikmutan ti daga]] a pagilian idiay [[Tengnga nga Europa]]. Ti pagilian ket nabeddengan babaen ti [[Alemania]] iti laud, ti [[Austria]] iti abagatan, ti [[Eslobakia]] iti daya ken ti [[Polonia]] iti amianan. Ti kapitolio ken kadakkelan a siudadna, nga dda dagiti 1.3 a riwriw nga agnanaed, ket ti [[Prague]]. Ti Republika a Tseka ket mangiraman kadagiti naipakasaritaan a teritorio iti [[Bohemia]] ken [[Moravia]] ken ti maysa a bassit a paset ti [[Silesia]]. Ti estado ti Tseka ket dati anga ~~naamammuan~~ammo a kas '''Bohemia''', ket naporma idi kaladawan ti maika-19 a siglo a kas maysa a bassit a dukada iti Prague, nga iti dayta a panawen ket tinurturayan babaen ti nabileg nga Imperio ti [[Nalatak a Moravia]]. Kalpasan ti pannakatnag ti Imperio idi 907, ti sentro ti bileg ket naipan manipud tiiti Moravia idiay Bohemia, babaen dagiti [[Baly ti Přemysl\|Přemyslid]]. Manipud idi 1002 daytoy ket pormal a nabigbigan a kas paset ti [[Nasantuan a Romano nga Imperio]].<ref name="The Path">{{cite web\|url=http://www.vlada.cz/assets/udalosti/vystavy/Cesty-ceske-ustavnosti.pdf\|title=Ti Dalan ti Tseka a Pannakabatay-linteg\|last=Mlsna\|first=Petr\|last2=Šlehofer \|first2=F. \|last3=Urban \|first3=D.\|year=2010\|work=Umuna nga edidion\|publisher=Úřad Vlády České Republiky (Ti Opisina ti Gobierno ti Tseka a Republika)\|pages=10–11\|language= Tseko, Ingles\|accessdate=31 Oktubre 2012\|location=Praha}}</ref><ref>{{cite web\|url=http://www.nacr.cz/zpravy/zlatabula800.aspx\|title=800 let Zlaté buly sicilské\|last=Čumlivski\|first=Denko\|year=2012\|publisher=Dagiti Nailian nga Arkibo ti Republika a Tseka (Národní Archiv České Republiky)\|language=Tseko~~\|accessdate=31 Oktubre 2012\|archiveurl=http://www.nacr.cz/zpravy/zlatabula800.aspx\|archivedate=1 Oktubre 2012~~}}</ref> Idi 1212 ti dukado ket naipangato iti maysa a pagarian ken idi las-ud ti panagturay dagiti Přemyslid duke/ari ken dagiti simmarsaruno kaniada, dagiti [[Balay ti Luxembourg\|Luxembourgs]], ti pagilian ket nakaabut ti kalatakanna a gay-at ti teritorio (maika-13 – maika-14 a siglo). Idi las-ud ti [[Hussite a gubgubat]] ti pagarian ket nakasango kadagiti ekonomiko nga embargo ken dagiti krusada manipud kadagiti amin a paset ti Europa. Kalpasan ti [[Gubat ti Mohács]] idi 1526, ti [[Pagarian ti Bohemia]] ket ~~nagininut~~nagin-inut a nadaddadael iti maysa a [[Habsburg a monarkia]] a kas maysa kadagiti tallo a nangruna a paset, a mairaman ti [[Arkidukado ti Austria]] ken ti [[Pagarian ti Hungaria]]. Ti [[Bohemio a Yaalsa]] (1618–20) a pannakaabak iti [[Gubat ti Puraw a Bantay]], ket nangiturongan ti adu pay a pannakaipatengnga ti monarkia a mairaman ti pannakapilit a pannaka-Katoliko manen ken ~~Pannka~~Pannaka-Aleman manen. Iti pannakatunaw ti Nasantuan a Romano nga Imperio idi 1806, ti Bohemio a pagarian ket nagbalin a paset ti [[Austriano nga Imperio]]. Idi maika-19 a siglo dagiti Tseka a daga ket nagbalin a nabileg a balayan ti industria iti monarkia ken ti bugas ti Republika ti [[Czechoslovakia]] a naporma idi 1918, kalpasan ti ~~pannkarebba~~pannakarebba iti [[Austro-Hungaro nga Imperio]] kalpasan ti [[Sangalubongan a Gubat I]]. Kalpasan ti 1933, ti Czechoslovakia ket nagtultuloy nga isu laeng ti [[demokrasia]] idiay [[Tengnga nga Europa\|tengnga]] ken [[daya nga Europa]]. Kalpasan ti [[Munich a Tulagan]], [[Zaolzie#Paset ti Polonia (1938–1939)\|Polako a pannkaikapet ti Zaolzie]] ken [[Aleman a panagraut iti Czechoslovakia]] ken ti dimtengan a pannakapukaw ti namnama ti Akinlaud a sungbat ken ti panagyaman para iti pannakawaya ti kaaduan apaset ti Czechoslovakia babaen ti [[Kappon ti Sobiet\|Nalabbasit a Buyot]], ti [[Partido Komunista ti Czechoslovakia]] ket nangabak ti kaaduan kadagiti [[Panagbutos ti parlamento ti Czechoslovakia, 1946\|1946 a panagbutos]]. Iti [[Czechoslovaki a kudeta iti 1948\|1948 a kudeta]], ti Czechoslovakia ket nagbalin nga inturturayan ti komunista nga estado. Idi 1968, ti immad-adu a di nakaipaneknekan ket kimmaro kadagiti panagpadas a maireporma ti turay a komunista. Dagitoy a pasamak a nakunkuna a kas dagiti [[Primabera ti Prague]] iti 1968, ket nagpatingga iti maysa a [[Timpuyogan ti Warsaw a panagraut iti Czechoslovakia\|panagraut babaen dagiti buyot]] ti pagpagilian ti [[Warsaw Pact\|Timpuyogan ti Warsaw]] (a malaksid ti [[Romania]]); dagiti tropa ket naggigianda iti pagilian aginggana ti [[Tersiopelo a Rebolusion]] ti 1989 , idi narebba ti komunista a turay. Idi 1 Enero 1993, ti Czechoslovakia ket [[Pannakatunaw ti Czechoslovakia\|nakappi a natunaw]] kadagiti konstituentona nga estado, ti Republika a Tseka ken ti [[Eslobako a Republika]]. Linia 100: Ti Republika a Tseka ket isu ti immuna a dati a kameng ti [[Comecon]] a nakagun-od ti kasasaad iti maysa a [[narang-ay a pagilian]] segun ti [[Banko ti Lubong]].<ref name="worldbank06">{{Cite web\| last = Velinger\| first = Enero \| title = Ti Banko ti Lubong ket nangmarka ti Panagturpos ti Republika a Tseka iti 'Narang-ay' a Kasasaad \| publisher=Radio Prague\| url = http://www.radio.cz/en/article/76314\| date = 28 Pebrero 2006\| accessdate =22 Enero 2007 }}</ref> Iti pay maipatinayon, ti pagiian ket adda ti kangtuan a [[pagsurotan ti panagrang-ay ti nagtagitaoan\|panagrang-ay ti nagtagitaon]] idiay [[Tengnga ken Daya nga Europa]],<ref name="hdi09">{{Cite web\|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Complete.pdf \|title=Reporta ti Panagrang-ay ti Nagtagitaoan ti 2009\|work=UNDP.org \|format=PDF \|accessdate=25 Abril 2010}}</ref> a nairanggo a kas maysa a "Nangato Unay a Panagrang-ay ti Nagtagitaoan" a pagilian. Daytoy ket mairanggo paya a kas ti maikatlo a [[Pagsurotan ti Sangalubongan a Kappia\|kakappiaan a pagilian]] idiay Europa ken ti kaaduan a [[Pagsurotan ti demokrasia\|demokratiko]] ken [[Listaan dagiti pagilian babaen ti gatad ti mortalidad ti maladaga\|nasalun-at (babaen ti mortalidad ti maladaga)]] a pagilian iti rehion. Daytoy ket maysa a pluralista adu a partido a [[parlamentario a sistema\|parlamentario]] a [[representatibo a demokrasia]], maysa a kameng ti [[Kappon ti Europa]], [[NATO]], ti [[Organisasion para iti Ekonomiko a Pagtitinnulongan ken Panagrang-ay\|OECD]], ti [[Organisasion para iti Salaknib ken Pagtitinnulongan idiay Europa\|OSCE]], ti [[Konseho ti Europa]] ken ti [[Visegrád a Grupo]]. == Dagiti nagibasaran == {{Reflist}} == Adu pay a mabasbasa == * Hochman, Jiří. ''Naipakasaritaan a diksionario ti Estado ti Tseka'' (1998) Linia 124: {{Union ti Europa}} {{Europa}} {{Kontrol ti autoridad}} [[Kategoria:Dagiti pagilian idiay Europa]]

Republika a Tseka: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision