Pia Zadora

aktorka i piosenkarka amerykańska

Pia Alfreda Schipani[1][2], bardziej znana jako Pia Zadora (ur. 4 maja 1954 w Hoboken) – amerykańska aktorka filmowa i piosenkarka pochodzenia polskiego ze strony matki i włoskiego ze strony ojca[3].

Pia Zadora
ilustracja
Imię i nazwisko

Pia Alfreda Schipani

Data i miejsce urodzenia

4 maja 1954
Hoboken, USA

Zawód

piosenkarka, aktorka

Współmałżonek

Meshulam Riklis
(1977-1993; rozwód)
Jonathan Kaufer
(1995-2001; rozwód)
Michael Jeffries
(od 2005)

Lata aktywności

od 1964

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodziła się w Hoboken[4][5], w stanie New Jersey[6] jako córka Saturniny „Niny” (z domu Zadorowski) i Alphonse Schipaniego[7]. Nazwisko panieńskie matki posłużyło do stworzenia artystycznego pseudonimu „Zadora”[3]. Wychowała się za kulisami wielkich nowojorskich scen; jej matka zajmowała się kostiumami dla teatrów na Broadwayu i MET, a ojciec był skrzypkiem[3].

Ukończyła katolicką szkołę podstawową w Forest Hills, w stanie Nowy Jork, przy Our Lady Queen of Martyrs i szkołę średnią High School of the Professional Arts w Nowym Jorku. W wieku siedmiu lat wystąpiła na Broadwayu u boku Tallulah Bankhead w spektaklu Midgie Purvis[8], a następnie dołączyła do obsady Skrzypka na dachu. Po raz pierwszy na kinowym ekranie pojawiła się w wieku dziesięciu lat w filmie dla dzieci Święty Mikołaj wyrusza na podbój Marsa (Santa Claus Conquers the Martians, 1964) jako Girmar, dziewczynka z Marsa[9]. Na ścieżce dźwiękowej pojawiła się piosenka śpiewana przez Pię „Hooray for Santa Claus”[10].

Kariera edytuj

Dla kina odkrył ją Matt Cimber, powierzając rolę piosenkarki Bobbie Warren z Las Vegas i przyjaciółki gangstera w komedii sensacyjnej Gorączka stanu Nevada (Fake-Out, 1982) z udziałem Telly’ego Savalasa jako porucznika Thurstona i Desiego Arnaza Jr. w roli detektywa Clinta Morgana. Jednak następna jej rola Kady Tyler, zepsutej do szpiku kości nimfetki uwodzącej dla pieniędzy własnego ojca (Stacy Keach) w kontrowersyjnej ekranizacji powieści Jamesa M. Caina Motyl (Butterfly, 1982)[11], w którym fabuła dotyczy kazirodztwa ojca i córki, pomimo że została uhonorowana nagrodą Złotego Globu w kategorii „Najlepsza nowa gwiazda roku”[12], zebrała fatalne recenzje i przyniosła jej Złotą Malinę w dwóch kategoriach – „Najgorsza aktorka” i „Najgorsza nowa gwiazda”[13]. W partyturze muzycznej pojawił się śpiew Zadory w piosence „It’s Wrong For Me To Love You” (muz. Ennio Morricone, sł. Carol Connors), nominowanej także do Złotego Globu za najlepszą piosenkę. Stąd właśnie powstały pogłoski, że ową nagrodę i ShoWest Award kupił jej mąż, izraelski multimilioner Meshulam Riklis, właściciel McCrory’s, który sfinansował film i rzekomo przekupił krytyków[14][15].

Była na okładkach magazynów „Titbits” (w maju 1982), „Oui” (w czerwcu 1982), „Film” (w listopadzie 1982), „Penthouse” (w październiku 1983)[16], „Film Review” (w grudniu 1983) i „Celebrity Skin” (w styczniu 1984). 12 grudnia 1982 w Hotelu Bonaventure w Hollywood przyznano jej nagrodę Kwaśnego Jabłka[12]. Za postać młodej hollywoodzkiej scenarzystki Jerilee Randall w dramacie Kobieta samotna (The Lonely Lady, 1983) otrzymała kolejną Złotą Malinę jako najgorsza aktorka[17][18][19]. W maju 1982 na Festiwalu Filmowym w Cannes wywołała skandal, pozując w stringach do zdjęć, które pojawiły się w rozmaitych publikacjach[20].

Następnie zagrała główną rolę Dee Dee w komedii muzycznej fantastycznonaukowej Jamesa Farga Kosmici grają rocka (Voyage of the Rock Aliens, 1984)[21] u boku Craiga Sheffera. W niemieckiej komedii muzycznej Der Formel Eins Film (1985) zaśpiewała swój przebój „Little Bit of Heaven”. Zagrała potem małą, lecz znaczącą rolę dziewczyny beatnika w komedii muzycznej Lakier do włosów (Hairspray, 1988)[22] z Deborah Harry. W 1990 zdobyła jeszcze jedną Złotą Malinę jako „Najgorsza nowa gwiazda dekady”[12].

Ogromną popularność przyniosły jej płyty: Pia (1982) i Let’s Dance Tonight (1984), a jako piosenkarka została nominowana w 1984 do nagrody Grammy[23]. Jej nowa wersja piosenki Shirley Ellis pt. „The Clapping Song” dotarła na pozycję 40 listy przebojów U.S. Top w 1983, a przebój „When the Rain Begins to Fall” w 1984 w duecie z Jermaine’em Jacksonem w Niemczech przez cztery tygodnie był numerem jeden[24]. W nagraniu światowych standardów pt. Pia & Phil (1987) wspomogła artystkę Filharmonia Londyńska. Wystąpiła w komedii Naga broń 33 ⅓: Ostateczna zniewaga (Naked Gun 33 1/3: The Final Insult, 1994)[25], gdzie w finałowej scenie podczas gali wręczenia nagród filmowych zaśpiewała piosenkę „This Could Be the Start of Something”.

Życie prywatne edytuj

Od 18 września 1977 do 1993 była żoną Meshulama Riklisa (ur. 1923, zm. 2019), urodzonego w Turcji izraelskiego przedsiębiorcy[26]. Mają córkę Kady (ur. 1 stycznia 1985) i syna Christophera Barzie (ur. 2 marca 1987)[27]. Od 27 sierpnia 1995 do 30 listopada 2001 jej drugim mężem był scenarzysta, reżyser i aktor Jonathan Kaufer (ur. 1956), z którym ma syna Jordana Maxwella (ur. 13 kwietnia 1997)[28]. Po rozwodzie na jakiś czas wróciła do swojego pierwszego męża[10]. W 2005, gdy Zadora skontaktowała się z policją w Las Vegas, aby zgłosić przypadek nękania, prześladowania i napaści fizycznej[10], poznała Michaela Jeffriesa, detektywa z Metropolitan Police Department w Las Vegas, którego poślubiła 7 stycznia 2006.

W czerwcu 2013 została aresztowana pod zarzutem napaści na nastoletniego syna Jordana, którego miała przyduszać i polewać wężem ogrodowym, aby zmusić go do pójścia spać; złapała go za szyję i podrapała podczas incydentu w maju 2013[29].

W 2016 przeszła operację zastawki serca[30].

Filmografia edytuj

  • 1964: Święty Mikołaj wyrusza na podbój Marsa (Santa Claus Conquers the Martians) jako Girmar
  • 1982: Motylek (Butterfly) jako Kady Tyler
  • 1982: Gorączka stanu Nevada (Fake-Out) jako Bobbie Warren
  • 1983: Kobieta samotna (The Lonely Lady) jako Jerilee Randall
  • 1984: Pajama Tops (TV) jako Babette Latouche
  • 1984: Kosmici grają rocka (Voyage of the Rock Aliens) jako Dee Dee
  • 1985: Der Formel Eins Film jako ona sama
  • 1988: Lakier do włosów (Hairspray) jako dziewczyna beatnika
  • 1989: Drużyna z Beverly Hills (Troop Beverly Hills) jako ona sama
  • 1990: Mother Goose Rock ‘n’ Rhyme (TV) jako mała panna Muffet
  • 1994: Kobiety Hollywood (Hollywood Women, dokumentalny) jako ona sama
  • 1994: Naga broń 33 ⅓: Ostateczna zniewaga (Naked Gun 33 1/3: The Final Insult) jako ona sama
  • 1994: Jestem legendą (I Am Legend) jako ona sama
  • 1995: Ulubione grzechy śmiertelne (Favorite Deadly Sins) jako ona sama
  • 1999: Frasier (serial TV) jako Jill (głos)
  • 2002: Pia Zadora: The E! True Hollywood Story jako ona sama

Dyskografia edytuj

Albumy edytuj

  • 1982: Pia
  • 1984: Let’s Dance Tonight
  • 1985: Pia & Phil (z London Philharmonic Orchestra)
  • 1986: I Am What I Am
  • 1988: When the Lights Go Out
  • 1989: Pia Z
  • 1989: Pia Today! (tylko promocja do momentu ukazania The Platinum Collection)
  • 1993: Only for Romantics (tylko promocja)
  • 1993: The Platinum Collection (w zestawie Pia & Phil, I Am What I Am i Pia Today!)
  • 2020: All Or Nothing At All

Single edytuj

  • 1978: „Come Share My Love”
  • 1979: „Bedtime Stories”
  • 1979: „Tell Him”
  • 1979: „I Know a Good Thing When I Feel It”
  • 1980: „Baby It’s You”
  • 1982: „I’m in Love Again”
  • 1983: „The Clapping Song”
  • 1984: „When the Rain Begins to Fall” (z Jermaine’em Jacksonem)
  • 1984: „Follow My Heartbeat”
  • 1984: „Let’s Dance Tonight”
  • 1984: „Little Bit of Heaven”
  • 1984: „Rock It Out”
  • 1985: „Come Rain, Come Shine”
  • 1986: „I Am What I Am”
  • 1988: „Dance Out of My Head”
  • 1989: „Heartbeat of Love”
  • 1989: „If You Were Mine”

Przypisy edytuj

  1. Pia Zadora. Listal. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  2. Pia Zadora. TV.com. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  3. a b c Zuzanna Ducka-Lubas (2013-10-11): Pia Zadora: Od Złotego Globu do Złotej Maliny. „Nowy Dziennik”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (pol.).
  4. Pia Zadora. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  5. Pia Zadora Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2018-06-24]. (ang.).
  6. Overview for Pia Zadora. Turner Classic Movies. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  7. Pia Zadora Biography (1956-). Film Reference. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  8. Pia Zadora. Internet Broadway Database. [dostęp 2018-06-24]. (ang.).
  9. Lissa Townsend Rodgers (2017-07-13): When She’s Bad, She’s Better. vegasseven.com. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-13)]. (ang.).
  10. a b c Pia Zadora. ČSFD.cz. [dostęp 2018-06-24]. (cz.).
  11. Pia Zadora. MYmovies. [dostęp 2016-03-18]. (wł.).
  12. a b c Pia Zadora Awards. FamousFix. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  13. Pia Zadora Awards. AllMovie. [dostęp 2020-08-28]. (ang.).
  14. Golden Globes, une cérémonie truquée ? Retour sur le scandale Pia Zadora. Purepeople. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (fr.).
  15. Keith Valcourt (2017-03-16): Pia Zadora: 'Life Is a Work in Progress'. „The Washington Times”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (ang.).
  16. Pia Zadora Magazines. FamousFix. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  17. Pia Zadora. Starpulse.com. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  18. Mike Lowrey: The Lonely Lady (1983). Movie Censorship.com, 2021-11-28. [dostęp 2022-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-08)]. (ang.).
  19. Ken Anderson: The Lonely Lady (1983). Le Cinema Dreams, 2017-10-06. [dostęp 2022-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-08)]. (ang.).
  20. Pia Zadora Tangas at Cannes. bikini-science.com. [dostęp 2022-03-18]. (ang.).
  21. Sidney Schering (2020-08-13): «Rock Aliens»: Ein «SchleFaZ», der einer Schnapszahl würdig ist. Quotenmeter.de. [dostęp 2020-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-28)]. (niem.).
  22. Andrea LeVasseur: Pia Zadora Biography. AllMovie. [dostęp 2020-08-28]. (ang.).
  23. “Bling” in the New Year with Pia Zadora at Piero’s Italian Cuisine in Las Vegas. VegasNews.com. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (ang.).
  24. Pia Zadora. AllMusic. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  25. Artista: Pia Zadora. Filmow. [dostęp 2016-01-31]. (port.).
  26. Sara Nathan (2013-07-03): Pia Zadora's racy pictures are a far cry from her arrest for 'choking' her teenage son. „Daily Mail”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (ang.).
  27. Richard Sandomir (2019-01-27): Meshulam Riklis, Financier Who Wed Pia Zadora, Is Dead at 95. „The New York Times”. [dostęp 2020-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-28)]. (ang.).
  28. Pia Zadora Dating History. FamousFix. [dostęp 2016-03-18]. (ang.).
  29. Sadie Gennis (2013-09-14): Hairspray Actress Pia Zadora Ordered to Undergo Anger Counseling. „TV Guide”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (ang.).
  30. Severin Mevissen (2017-11-11): Was macht eigentlich...Pia Zadora?. „Stern”. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-24)]. (niem.).

Bibliografia edytuj