Olga Orman; 1943 – 2021
In Memoriam
door Quito Nicolaas
Olga Orman stond als onderwijzeres voor de klas op een basisschool in de Amsterdam Bijlmer, nadat ze een opleiding in Etten-Leur volgde. Hier kwam ze in contact met de verschillende culturen en leverde haar bijdrage aan het bicultureel onderwijs door middel van verhalen voor prentenboeken.
Haar carrière als kinderboekenauteur begon in 1994 met het boek E biaha largo pa djeipei/De lange reis van hier tot om de hoek. Hierna volgden een viertal kinderboeken. Zij was ook degene die de Kamishibai, een Japans verteltheater, op de eilanden introduceerde. Het was tijdens haar bestuursfunctie in Stichting NANA, dat zij dit wist te bewegen om de kinderboekenweek op de ABC-eilanden te ondersteunen. Met de oprichting van de schrijversorganisatie Simia Literario in 2001, verkoos ze om zich verder als dichter te profileren. Het idee voor deze schrijversclub ontstond na een indrukwekkende culturele middag van Stichting Forza, waarbij o.a. Olga als verhalenverteller optrad.
Haar gedichten kenmerken zich door een vorm van melancholie die uitmondt in een innerlijke strijd tussen hier blijven of terugkeren. De laatste jaren pendelde ze vaker tussen Amsterdam en Aruba, alleen om het contact met haar geboortegrond niet te verwaarlozen. Want ze besefte al te goed dat ze erg trots was op haar afkomst als Norteńa [ inwoner van de wijk Noord, Aruba] te zijn. Olga Orman werd al om geroemd om haar voordrachten.
Zes rotsen met hun kop
net boven water,
pure goudmijn,
zwarte goudstroom,
even
wat soelaas
totdat de kraan weer sluit.
(3e strofe uit het gedicht ‘Bewust’, 2014; vertaling Fred de Haas)
Uit haar oeuvre zijn er een tweetal werken die mij meer in het bijzonder zijn bij gebleven: het korte verhaal ‘Esnan cu no a bolbe’ [Zij die niet terugkeerden], een raamvertelling over Arubanen die in 1920 op de suikerplantages in Cuba gingen werken en nooit meer terugkeerden. En het gedicht ‘Bewust’ waarin ze de verhoudingen tussen Nederland en de eilanden op lyrische wijze beschrijft. Echter in haar gedicht ‘Leu foi di cas’ dat in Dappere diasporanen (2020) verscheen, blijkt dat zij al eerder in 2004 begon met het afscheid nemen. Ook in de bloemlezing Doorwaaiwoning (2014) is een hoofdstuk gewijd aan haar gedichten over leven en dood.
Als lid van de Simia-schrijversgroep was zij een actief lid dat continu een bijdrage leverde aan de bijeenkomsten. Op het moment dat de discussies oververhit raakten, dan probeerde ze op een vreedzame wijze de partijen nader tot elkaar te brengen. Soms maakte zij zich zorgen om de opstelling en uitspraken van sommigen, maar zweeg er liever over. Later werd ze de verbindende factor binnen de organisatie en als er iets zich voordeed, nam ze even contact op met de vraag: ‘’Awor kico pa haci?” [Wat kunnen wij nu doen?] Ongetwijfeld is zij de motorolie geweest die ervoor zorgde dat Simia Literario enkele publicaties het licht deed zien. De laatste jaren belastte zij zich met de Facebookpagina van de schrijversorganisatie.
Zij was in de jaren ’80 lid van verschillende adviesraden op het sociaal-culturele vlak. In de jaren ’90 ontving ze vele onderscheidingen voor haar verdiensten, waarvan: Nationaal Forum Gezinsondersteuning: de Ideeënprijs, Nominatie voor ‘het Bronzen Stier Award’ voor het Kom-op project, 3e prijs ‘ZAMI-Award Devotion and Dedication’ in opvoedingsondersteuning, Nominatie voor de ‘Taalunie Onderwijsprijs’ voor het project: Vertellen op ‘t Bredero en werd haar in 2004 de Ridder in de Orde van Oranje-Nassau opgespeld.
Op Internationale Vrouwendag kunnen we er niet omheen om de Gran Dama di poesia te herinneren. Iemand die geen cultuurgrenzen kende en met iedereen bevriend was, daar eenieder deel uitmaakt van een samenleving en als groep recht heeft om zijn cultuur uit te dragen. Olga was onbevangen en liet zich niet binden of inkaderen, waardoor zij vrijelijk kon bewegen in de door haar gekozen ruimte. Olga stierf op zondag 7 maart in Amsterdam in bijzijn van haar kinderen. Nu zijn haar talloze geschriften overgebleven die nagelezen moeten worden om de veelzijdige betekenis van haar woorden te achterhalen.
RSS
Facebook
Twitter
Olga sosega na pas. Danki pa tur kos ku bo a hasi pa bo komunidad! 🙏