Άντα ή πάθος

Ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη το 1899, από αριστοκρατική οικογένεια. Όταν οι Μπολσεβίκοι πήραν την εξουσία στη Ρωσία, η οικογένειά του εγκατέλειψε τη χώρα. Σπούδασε γαλλική και ρωσική λογοτεχνία στο κολέγιο Τρίνιτι του Κέιμπριτζ και το 1922 εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο, όπου ο πατέρας του εξέδιδε τη ρωσόφωνη εφημερίδα "Rul'". Η άνοδος του ναζισμού στη Γερμανία οδήγησε το Βλαντιμίρ, τη γυναίκα του Βέρα και το γιο τους Ντμίτρι στο Παρίσι, το 1938, και η νίκη του Χίτλερ τους οδήγησε οριστικά στην Αμερική, το 1940, όπου έζησε και δίδαξε λογοτεχνία στο κολέγιο Γουέλεσλι, στο Στάνφορντ, στο Κορνέλ και στο Χάρβαρντ. Από το 1959 αφοσιώθηκε αποκλειστικά στη συγγραφή. Ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του εικοστού αιώνα, έγραψε στα ρωσικά και στα αγγλικά. Το 1973 τιμήθηκε με το Αμερικανικό Μετάλλιο Λογοτεχνίας. Ανάμεσα στα έργα του που έγραψε στα ρωσικά (και απέδωσε, αργότερα, ο ίδιος στα αγγλικά), ξεχωρίζουν τα: "Γέλιο στο σκοτάδι", "Mashenka/Μαίρη", "Η άμυνα του Λούζιν", "Απόγνωση", "Πρόσκληση σ’ έναν αποκεφαλισμό", "Το μάτι", "Το δώρο" και "Ο γητευτής" (ένας πρόδρομος της "Λολίτας"), και ανάμεσα σ' αυτά που έγραψε στα αγγλικά, "Η αληθινή ζωή του Σεμπάστιαν Νάιτ", "Χλομή φωτιά", "Άντα", "Επικίνδυνη στροφή", "Ο αξιοπρεπής κύριος Πνιν", "Διαφανή αντικείμενα", "Μίλησε μνήμη", "Λώρα" (ημιτελές μυθιστόρημα, που έδωσε εντολή να καταστραφεί), και φυσικά το αριστούργημά του, "Λολίτα", που μεταφέρθηκε αρκετές φορές στον κινηματογράφο. Πέθανε το 1977 στην Ελβετία, από επιδείνωση της υγείας του ύστερα από ένα πέσιμο στις πλαγιές του Νταβός, όπου ασκούσε το χόμπι του της συλλογής πεταλούδων.